Vanmorgen keken we een programma terug over de oorlog. Een programma voor kinderen, maar oh zo leerzaam, ook voor ons. Dingen die ik niet wist, verhalen van meerdere kanten belicht. Wat is goed en wat is kwaad? Het is niet zwart/wit, het is hoe je het verteld wordt. Niet alle kwaad is kwaad bedoeld, het is interpretatie, het is een zeer grijs gebied.
In mijn hoofd worstel ik regelmatig met dit dilemma. Oorlog is fout, geweld is fout, maar over je heen laten lopen door groot machtsvertoon is ook fout. Waar houdt het recht op jezelf te verdedigen, wanneer wordt het aanvallen en tot op welke hoogte sta je dingen toe?
Iedereen is in staat tot geweld denk ik. Alleen de grens ligt voor iedereen ergens anders. Ik kom er niet uit, soms is geweld de enige oplossing versus geweld is nooit een oplossing (ik denk toch echt dat laatste). Moeilijk thema, eentje waarbij we een enorm groot leermoment bij de hand hebben. Waar we jaarlijks bij stil staan, een dag van herdenking en een dag waarop we onze vrijheid vieren.
Ik ben stil, 4 mei, ik sta stil bij iedereen die gevallen is. Goed is niet altijd goed en fout is niet per definitie fout bedoeld. Winkels horen gesloten op de avond van 4 mei, we houden 2 minuten stilte, even tussendoor. Verdienen al die mensen die geleden hebben, die gevallen zijn niet iets meer? Protesten over de stilte, dreiging met lawaai tijdens stilte, maak je punt op een ander moment. Hoe je er ook over denkt, je moet erover denken. Zodat het niet nog eens gebeurd, zodat we laten zien dat we ervan geleerd hebben. Zodat al die mensen niet zinloos gestorven zijn. Júist nu, júist in deze tijd, waarin men het vergeten lijkt te zijn.
Ik (her)denk, ik kijk naar het luiden van de klok en weet dat dit nooit vergeten mag worden. Ik ben stil, ik blijf stil, ieder jaar en ik geef het door…
twee minuten stilte
de oorlog weer herdacht
in gedachten terug naar tijden
dat leed wordt nooit verzacht
twee minuten tranen
verzetstrijder werd held
zijn veel te korte leven
op een gedenkteken vermeld
twee minuten denken
aan die slachtoffers van strijd
zij gaven toen hun leven
hun leven voor vrijheid
” in nagedachtenis aan Opa Scheffer *