Er zijn zoveel ‘mooie’ onderwerpen te bespreken en dit is zo’n heerlijk subjectieve, pijn…

Wat is pijn eigenlijk? Je hebt zoveel soorten pijn, de ergste wat mij betreft is zielenpijn, hartzeer, niet letterlijk dus, maar de pijn die een ander je aandoet door je te negeren of niet te luisteren, je tekort te doen of die je jezelf aandoet, door niet naar jezelf te luisteren, je eigen ik te verwaarlozen. Ik was daar altijd goed in, vooral het mezelf niet zo serieus nemen. Wat stel ik nou eigenlijk voor in vergelijk met al die andere, ‘betere’ mensen om mij heen. Geen zorgen hoor, ik neem mezelf inmiddels redelijk serieus, weet dat ik ook een plekje verdien in deze wereld èn in de harten van mensen. En nee, ik wil deze mensen geen hartzeer bezorgen!

Maar goed, hartzeer kennen we helaas allemaal, iedereen krijgt er ooit mee te maken, in meer of mindere mate. Mijn maatschappelijk werkster vroeg mij ooit een lijst te maken van wat ik had meegemaakt, ikzelf vond dat dat allemaal nogal meeviel, zij dacht daar anders over, het is dus ook afhankelijk van hoe je ernaar kijkt. Dat is sowieso het probleem bij pijn, welke dan ook; het is en blijft subjectief, ik weet niet hoe een ander iets ervaart. Mijn pijn is (gelukkig) niet zijn pijn zeg maar. Pijn is van zoveel dingen afhankelijk; je pijngrens (da’s ook zoiets, voor sommigen lijkt het wel een soort van kwaliteit, ik heb een hoge pijngrens; wie bepaalt dat, hoe weet je dat?), je omgang met pijn (ik weet uit eigen ervaring dat je pijn kunt ‘blokken’, je kunt het uitschakelen in je hoofd, helaas werkt dit echter niet altijd en niet altijd wanneer ik dat wil) en je algehele ‘staat van de dag’ (de zon scheelt in mijn geval al zeker een punt in de pijnscore).

De omgang met pijn wordt denk ik bepaald door een aantal factoren. De opvoeding is er in mijn geval zeker één van, ik ben, zoals velen met mij, opgevoed met ‘wat vanzelf gekomen is gaat vanzelf weer weg’ (helaas was deze zin in mijn geval vaak niet van toepassing) en ‘kan niet ligt op het kerkhof en wil niet ligt ernaast’ (deze was favoriet), vooral doorgaan dus en niet mauwen. Niet dat ik dat iemand kwalijk neem hoor, opvoedingstechnieken krijgen we allemaal met de paplepel ingegoten en ook ik ben van het vooral niet zeuren opvoedingstype (ik hoorde zoonlief laatst zeggen, ‘mijn moeder zegt altijd dat huilen om pijn zinloos is’, dat klopt, dat vind ik inderdaad, maar misschien is het opvoedtechnisch iets minder wenselijk dat ik dit zo zeg…). Ik hou niet zo van dat gejank (mmm ook deze is bij mij een letterlijk issue, maar nu even niet), ik ben soort van opgegroeid met pijn en dan bedoel ik met de fysieke variant. Mijn lijf moet hard werken om de boel bij elkaar te houden en daarbij hoort blijkbaar een soort basispijn; helaas is deze bij het ouder worden vermeerderd, maar tja, het is hoe het is.

De omgang met pijn wordt denk ik ook beïnvloed door hoeveel je hebt (moeten) doorstaan. Ik werd als puber geconfronteerd met een heel scala aan blessures; gescheurde enkelbanden, kniebanden, schouderpezen, chronisch ontstoken pezen, kneuzingen, jij noemt ze, ik had ze. Dat hardt je toch, gek genoeg went het soort van.

Tegenwoordig wordt me regelmatig gevraagd wat mijn pijnscore is (jawel, hier kun je hoog op scoren mensen, maar ik hou het op gemiddeld, nèt voldoende (het is net de middelbare school)), deze score geeft aan hoe hoog jij jouw pijn vindt op een schaal van 1 tot 10. Ik heb hier grote moeite mee, in mijn hoofd kan het namelijk altijd erger! Ik zal dan ook nooit een 10 geven, een 5 of 6 vind ik al vrij hoog. Het gedoe met de longembolieën gaf ik een 8, dat was in mijn geval echt uitzonderlijk hoog. De artsen weten echter niet hoe jij die waarde bepaald (subjectief), de één geeft al snel een 9 (ook om serieus genomen te worden) en de ander geeft levensbedreigende pijn een 6 of 7. Daar heb ik dus moeite mee, ik doe dus niet meer aan pijnscores, als ik zeg dat het heftig is, dan is dat zo. Ik kende iemand die zei zoveel pijn te hebben, echt wel een 9, om vervolgens te zeggen dat het wel 10x erger was geworden. Ik denk dan, huh, dat kan niet hoor… Maar ik ben een rare, ik heb elke dag pijn (al die meds niet voor niets), toch ben ik een absolute scheitert met naalden (om wel te laten tatoeëren, dat dan weer wel), ik kan beter met pijn omgaan die ik heb, dan met wat ik verwacht of zo, dat zeg ik raar persoon.

En ik ben ervaringsdeskundige op de types pijn; een ontsteking voelt anders dan zenuwpijn en die onderscheid ik weer van spierpijn en als ik het niet weet, weet ik wel wat het niet is (toch handig soms qua diagnose toch, scheelt House een boel werk). Arts zijn is lastig denk ik, de meeste mensen weten het onderscheid tussen deze pijnen niet (is het brandend, stekend, kloppend?) en bij ons ‘gekke zebra’s’ kloppen de symptomen ook nog eens niet of nauwelijks. En geloof het of niet, pijn went, ik heb zo’n hekel aan dat, je moet door de pijn heen, wat denk je dat ik iedere dag doe? Het is uiteindelijk niet de pijn die me beperkt, het is juist de pijn die aangeeft dat ik mezelf weer te weinig beperkt heb, en juist het niet willen voelen daarvan geeft de grootste problemen, met consequenties, die ook weer niet tellen voor de gemiddelde patiënt.

Dus tja, wat moet je met pijn, het blijft een goede vraag, maar vraag je het mij, pijn is niet fijn (en iedere SM-er die daar anders over denkt mag hem zo van me hebben, gratis, voor altijd).