Wij zijn trots! Vanaf de Vierdaagse 2019 krijgen de gemeentelijke wijk- en sportaccommodaties een toilet voor iedereen. Deze toiletruimte is herkenbaar door het bordje. Iedereen, ongeacht geslacht, gender of beperking, kan hier naar het toilet. De gescheiden mannen- en vrouwentoiletten blijven ook bestaan.’

Trots zijn ze, de dames en heren die het voor het zeggen hebben in Nijmegen. Trots, omdat ze een werkelijk gewéldig idee hadden! Een idee dat kostenbesparend is én dat ze in een goed daglicht zet bij veel mensen. Een idee dat de figuurlijke regenboog laat schitteren boven hun hoofd, als een lichtend voorbeeld van innovatief meedenken, alhoewel het écht beste idee al voorgekauwd werd in de televisie serie ‘Ally Mc Beal’.

Ik zal het idee even uitleggen, zodat er geen misverstanden over bestaan. Laten we de invaliden toiletten, die toch in verhouding weinig gebruikt worden (dat laatste is mijn persoonlijke aanvulling op dit plan), ‘ombouwen’ tot een toilet voor iedereen! We geven iedereen letterlijk de ruimte, hoe mooi is dat? Ik zie een zeer enthousiaste man, met glimmende oogjes en wangen, dit werkelijk briljante plan presenteren. Hoe gek is het dat nog niemand hierop gekomen is? Het enige dat we nodig hebben is een nieuw bordje, een bordje dat duidelijk maakt dat echt iedereen welkom is op dit toilet, een toilet dat niet langer exclusief is, een gemeenschappelijk toilet (ruim genoeg voor de gemeenschap al weet ik niet of ze dat onderdeel ook opgenomen hebben in hun plan). Baanbrekend, het onderzoek naar het idee achter het mindervalide toilet hebben ze voor het gemak even achterwege gelaten.

Als je ooit op een mindervalide toilet bent geweest zullen je een aantal dingen zijn opgevallen. Punt één zijn ze ruim. Dat heeft een best logische reden; rolstoelers moeten hun ‘vervoersmiddel’ meenemen, dit neemt afhankelijk van de grootte van de stoel best wat ruimte in beslag. Vergeet niet dat je ook moet kunnen draaien om het toilet weer te kunnen verlaten. Als ik ergens ben met Alex heeft Alex best wat ruimte nodig, hij is behoorlijk groot ‘geschapen’ (geen zorgen mensen, Alex is de naam van mijn elektrische rolstoel).

Punt twee zijn de wastafels, kranen en handdoekjes. Deze zijn geplaatst op zithoogte, dat is de hoogte van de rolstoeler, het is tenslotte een mindervalide toilet.

Punt drie zijn er beugels geplaatst, ter assistentie van de (daar hebben we hem weer) mindervalide. Je zou kunnen concluderen dat het toilet daar is voor een reden en dat is ook zo. Daarnaast mogen mensen die niet lang kunnen wachten gebruik maken van dit toilet. Denk aan mensen die niet lang kunnen staan of mensen met een darmaandoening.

Best logisch dus dat ze juist dit toilet kiezen ter introductie van het nieuwe bordje ‘gemeenschappelijk toilet’. Het is ook best logisch dat ze vertrouwen op het juiste beoordelingsvermogen van ‘de mens’. Over het algemeen is de wachttijd bij het mindervalide toilet niet zo lang, er zijn nu eenmaal een stuk meer ‘lopende’ mensen, een paar ‘shortcutters’ uitgezonderd. Wat denken ze daar in Nijmegen dat er gebeurd met dit toilet als iedereen er mag gaan zitten? Ik voorspel dat de rij zich verdeeld, ik voorspel ook dat het gewoon een extra toilet wordt, dat de rolstoeler (ach, die hoeft toch al niet in de rij te staan) niet op het ‘gewone’ toilet terecht kan is zijn probleem.

Veertien jaar geleden liep ik de ‘Nijmeegse vierdaagse’, langs de weg stonden Dixies. Je wilt niet weten wat voor een puinzooi het was in die toiletten. Ze zeggen dat mannen ergere viespeuken zijn dan vrouwen als het op openbare toiletten aankomt, maar ik waag dit te betwijfelen. Laten we zeggen dat er dingen in mijn blikveld kwamen die ik absoluut niet hoef te zien. Ik had toen de kracht al niet boven de toiletbril te ‘zweven’ en erop zitten was geen optie. Gelukkig ben ik kampioen ophouden en stonden er aardige mensen langs de kant, die hun schone toilet ter beschikking stelden aan de twee kwebbelende buurvrouwen die de veertig kilometer trotseerden. Ik hou dus dit jaar mijn hart vast voor de dappere rollers!

Eigenlijk begrijp ik het hele genderneutraal op toiletgebied probleem niet zo. Waarom überhaupt niet standaard genderneutrale toiletten? Hokjes met deuren, beter nog ‘gewone’ toiletten, muren met deuren (want stel dat er over of onder het hokje door gegluurd wordt). Er valt niets te zien, slechts te ruiken, maar ach ook daar is er weinig verschil. Het grootste probleem zit in onze opvoeding. Als er respect is voor zowel de man als de vrouw, als we niet zo spastisch doen over iets zo normaals als onze gang naar het toilet, kan het bordje gewoon opgehangen worden bij de normale toiletgroepen en kan het mindervalide toilet gewoon gebruikt blijven worden waarvoor het oorspronkelijk voor bedoeld was…